TÂM SỰ NGÀY CUỐI NĂM

Tính cô -độc chính là bản chất của nghệ thuật . Phần lớn những sáng tác bất- hủ để đời của nhân loại, từ khoa học , văn chương đến các học thuật khác, đều là những sản phẩm được thai nghén và ra đời trong sự cô độc. 

Tinh hoa nghệ thuật được bộc lộ qua những nét dặc thù cá nhân của người nghệ sỹ; chứ không phải là khả năng làm cho giống như mọi người. Sư cô độc chính là hành trang mà người theo đuổi nghệ thuật cần có trên bước đường phát huy tiềm năng của mình. Võ thuật cũng không ngoại lệ. Thật vậy, người dấn thân theo con đường võ học lâu dài , ắt hẵn đã nhận chân được ý nghĩa và hạnh phúc của cái cô độc tuyệt vời đó. Vovinam Viêt Võ Đạo chính là xác thực cụ thể giá trị của những bước khai phá CÔ - ĐỘC mà ngày nay các thế hệ hậu học chúng tôi được tự hào và có trách nhiệm góp phần tiếp nối. 

Hai mươi năm chỉ là một thời gian ngắn ngủi, nhưng cũng đủ dài để con người trưởng thành. trên một hành trình cô độc. Tôi đã lần lưọt mạo hiễm đến những chân trời võ học khác lạ; đôi khi những cuộc ra đi đó hoàn toàn do sự quyết định cá nhân , cũng có lúc vì những lý do ngoài ý muốn. Mỗi lần như vậy, tôi đã trở về trong vị trí của một tân môn sinh. Và cứ thế, tôi đã tiếp tuc lớn dần trên sàn tập và trong đời sống. Lần cuối ngọn gió cơ duyên đã đưa tôi đến góc trời Vịnh Xuân. Chợt nhìn lại , thấy mình vẫn cô độc trong trách nhiệm của một người kế thừa bộ võ học này. 


Những ngày cuối năm nay còn đậm nét một dấu ấn khác trong quá trình học võ. Gần đây, tôi lại đi tìm cho mình một chân trời mới, và thêm một lần ,tôi đã về trong hàng ngũ tân môn sinh; được đón nhận chiếc đai danh dự còn thơm mùi vải mới. Thật ra, trong những năm đầu của cuộc đời học võ , tôi đã từng được đón nhận những cấp đai tương đương, từng tham dư (miễn cưỡng) trong vài cuộc tranh giải và cũng mang về được một ít “thành tích” khiêm nhường . Những năm sau này tôi cũng từng đi đặc huấn với các cao đồ Vịnh Xuân tại Bắc Mỹ. Nhưng chưa bao giờ tôi cảm thấy việc làm của mình mang nhiều ý nghĩa hơn như lúc này. Vì trên chiéc đai trinh nguyên kia là hàng chữ thêu VOVINAM VIỆT VÕ ĐẠO; giờ đây, tôi đã chính thức được bước vào căn nhà của một làng Võ dân tộc. Xin cảm tạ những vòng tay Vovinam Việt Võ Đạo đã đón nhận chúng tôi từ những buổi đầu. 

Chiếc đai từ lúc mang về đã đươc gấp lại và đặt trên hàng sách mà từ lâu tôi vẫn trân trọng hàng đầu., trong đó có quyển Kinh Dịch , một bộ sách nói về cái Đạọ của người quân tử. Hàng chữ Vovinam trên chiếc đai được quay ra nhìn về hướng Nam.; trên vách tường kế bên có treo chiếc đồng hồ mang hình thể chữ S thân thương; quay nhìn về hướng Đông. Ở giữa chiếc đai và hình thể chữ S kia là môt bát nhang có khắc hình thù một cành tre. Dù không hề suy nghĩ hay xắp đặt trước, ngắm lại gác trọ nhỏ bé đơn sơ này , tôi thấy rất hài lòng với những ngẫu nhiên vô cùng hài hoà và rất hợp lý. 

Những ngày cuối năm cũng là thời điểm thiêng liêng nhất trong một năm. Nhớ khi xưa còn bé, được sống những giờ khắc trang nghiêm của cái đêm Giao thừa ; được theo chân Thầy – Mẹ và các Anh - Chi cung kính trưóc bàn thờ nghi ngút hương khói. Hướng lòng về Tổ -Tiên , Ông- Bà và những Người -đã khuất, chúng tôi lâm râm như thành khẩn điều gì rất riêng tư, thầm kín. Nhưng hình như trong tận cùng tâm linh của mỗi ngươi là một niềm tri ân vô biên, lời khấn xin và thề nguyện. Khấn xin đươc yên vui, an bình trong độ trì của nhũng năng lưc vô hình của trời đất. Thề nguyện sẽ làm tốt hơn cái đạo sống mà Tổ -Tiên đã để lại. Khi lớn hơn, tôi đã hiểu thêm rằng, đó là lúc mọi người tự vấn lòng , để ôn lại sư việc trong năm và chuẩn bi chào đón một năm mới với tin yêu và quyêt tâm mới. Giữa mới và cũ là một khoảnh - khắc “ngưng đọng”, tự tại mời gọi sự phản tỉnh .

Trong Dịch lý, quẻ Phục (Địa Lôi Phục) được dùng làm biểu tượng cho Tháng Mười Hai. Vì Phục biểu hiện cho sự trở về theo qui luật luân chuyển Âm Dương bất biến của trời đất. Phục là khởi đầu tái sinh của một chu kỳ phát triển mới. 

Đã hai mươi lăm cái mùa đông trôi qua , tháng Mười Hai năm nay rồi cũng lùi vào dĩ - vãng ; sẽ được chôn sâu trong sa mac băng giá nơi đây. Bên ngoài khung cửa, những trận gió đông buốt giá đang đua nhau rít lên từng hồi. Trời đêm nay tê tái tràn ngập một màu tuyết trắng như cùng chia sẽ nỗi niềm quay quắt với người. Con nhà võ chính là những nghệ nhân của đời sống ,mà sự cô độc là hành trang không thể thiếu được. Chúng ta cô độc nhưng không cô đơn, không than thân trách phận. Đâu đây nghe vang vọng lời nhắc nhở của cố nhân…. 

Trung lập Kiền Khôn bất ỷ thiên,
Việt Nam văn vật cổ lai truyền….

Ngắm nhìn những sợi khói trắng nhe nhàng mãi quyện bên chiếc đai như đã gắn bó từ thuở nào, dưới ánh sáng u - nhã của những ngọn nến chợt thấy lòng ấm lại muôn phần.


Hà Minh Cường

Những ngày cuối năm 2004