Kim tự tháp Ai Cập được xây dựng như thế nào?
Theo lời giải thích của Donald Redford – giáo sư chuyên nghiên cứu nềnvăn minh Địa Trung Hải cổ xưa tại bang Pennsylvania, có thể người AiCập cổ chọn kiểu dáng khác biệt cho những ngôi mộ pharaoh của họ vì họtôn thờ thần mặt trời. Thần mặt trời của người Ai Cập được coi là đấngsinh thành các pharaoh. Thần đã tự tạo ra mình từ một ngọn đồi nhỏ cóhình kim tự tháp trước khi tạo ra các vị thần khác. Hình dáng của kimtự tháp tượng trưng cho các tia sáng mặt trời.

Theo giáo sư Redford, “người Ai Cập bắt đầu xây dựng các kimtự tháp một thời gian ngắn sau năm 2700 trước công nguyên, thời kìhoàng kim của các kim tự tháp dành cho hoàng tộc kéo dài khoảng 1000năm, đến năm 1700 trước công nguyên”. Kim tự tháp đầu tiên đượchoàng đế Djoser triều đại Ai Cập thứ ba xây dựng. Kiến trúc sư của kimtự tháp đầu tiên là Imohtep. Ông đã xây dựng một kim tự tháp hình bậcthang bằng cách chồng sáu ngôi mộ hình chữ nhật của các đời vua trướcđó. Lớn nhất và nổi tiếng nhất là các kim tự tháp tại thành phố Giza,trong đó bao gồm kim tự tháp Giza của pharaoh Khufu.



Nhiều thế kỉ nay, con người đã đưa ra rất nhiều giảthuyết về quá trình xây dựng các kim tự tháp. Một số cho rằng các kimtự tháp chắc chắn do các sinh vật ngoài trái đất xây dựng. Còn nhữngngười khác lại tin rằng người Ai Cập đã sở hữu một bí quyết đã bị thấttruyền qua nhiều thế hệ.

Theo giáo sư Redford, mặc dù quá trình xây dựng các kim tự tháp rấtphức tạp nhưng nó cũng không hoành tráng như đa số chúng ta vẫn nghĩ.Có khoảng 20.000 đến 30.000 nhân công được huy động để xây dựng kim tựtháp Giza trong vòng chưa đầy 23 năm. Nhưng hãy thử so sánh với Thánhđường Notre Dame tại Paris, người ta phải mất đến gần 200 năm để hoànthiện thánh đường này.

Cũng theo giáo sư Redford, các pharaoh đều bắt đầu xây dựng các kim tựtháp dành cho mình ngay khi họ lên ngôi. Đầu tiên, pharaoh phải thànhlập một ủy ban xây dựng kim tự tháp bao gồm một đốc công, một kỹ sưtrưởng và một kiến trúc sư. Thường thường các kim tự tháp được đặt bênbờ tây sông Nile với quan niệm rằng linh hồn của các pharaoh sẽ hòacùng với ánh mặt trời khi mặt trời lặn xuống trước khi tiếp tục chutrình bất diệt cùng vầng thái dương. Giáo sư Redford thêm rằng, hai yếutố quyết định đến vị trí xây dựng kim tự tháp là các kim tự tháp phảihướng đến chân trời phía tây nơi mặt trời lặn, đồng thời phải gần thànhphố trung tâm Memphis của Ai Cập cổ đại.

Phần trung tâm của các kim tự tháp thường được xây dựng từ đá vôi lấy trong vùng.Đá vôi có chất lượng tốt hơn được dùng để xây lớp ngoài của kim tự thápkhiến chúng có một màu trắng lấp lánh có thể nhìn được từ cách xa hàngdặm. Đá đặt trên đỉnh thường là đá granit, bazan hoặc bất kìloại đá cứng nào khác có thể mạ được vàng, bạc hoặc electrum – hợp kimvàng và bạc. Đặc biệt những viên đá đó phải phản chiếu tốt ánh sáng mặt trời.

Giáo sư Redford cho biết việc các nô lệ bị ép buộc tham gia vào côngcuộc xây dựng các kim tự tháp như mọi người vẫn nghĩ là không hề đúng. “Quanniệm về nô lệ của nền văn minh Ai Cập cổ là một vấn đề rất phức tạp dobản thân những khía cạnh hợp pháp của sự phục tùng có giao kèo cũng nhưchế độ chiếm hữu nô lệ cũng phức tạp”. Những người nông dân nghèođi xây dựng kim tự tháp sẽ được miễn thuế, họ được đưa đến các côngtrường xây dựng, nơi cung cấp thức ăn, chỗ ở và quần áo.





Phương pháp cắt và vận chuyển đá của người Ai Cập cổ đại hiện vẫn đang được nghiên cứu. Các học giả đã tìm được bằng chứng người Ai Cập cổ sử dụng những cái đục bằng đồng đỏ để khai thác sa thạch và đá vôi.Đối với những loại đá cứng hơn như granit hay diorit đòi hỏi phải cónhững dụng cụ mạnh hơn. Dolerit – một loại đá lửa màu đen rất cứng đượcngười Aswa sử dụng để lấy đá granit.

Trong quá trình khai quật, các cối giã bằng dolerit đồ sộ được sử dụngđể đập những mẩu đá bên ngoài khối granit cần lấy. Theo Redford, cókhoảng 60 đến 70 người đàn ông làm nhiệm vụ đập đá. Ở phần đáy, họ sẽchèn những miếng gỗ vào các khe bị cắt rồi đổ nước vào những khe này.Miếng gỗ chèn sẽ nở ra, tách đôi viên đá rồi sau đó chúng trượt xuốngmột con tàu đang đợi sẵn.

Một nhóm người hoặc một đàn bò sẽ kéo những tảng đá trên một đườngtrượt được bôi trơn bằng dầu đã chuẩn bị sẵn. Giáo sư Redford nói rằnghình ảnh trên ngôi mộ có niên đại từ thế kỉ 19 trước công nguyên tạimiền trung Ai Cập đã mô tả “mộtbức tượng thạch cao tuyết hoa cao hơn 6m được 173 người đàn ông dùngbốn sợi dây thừng kéo, bức tượng đi đến đâu sẽ có một người đàn ôngkhác bôi trơn đường trượt đến đó.”

Khi các khối đá được vận chuyển đến công trường, những con dốc nhỏ đượcxây dựng để đưa đá lên kim tự tháp. Người ta dùng gạch làm từ bùn đểtạo những con dốc đó rồi phủ vữa lên trên để làm cứng bề mặt. Redfordchú thích: “Nếu họ liên tục nâng những con dốc từng chút một khi kéo đá lên thì họ sẽ đưa được những khối đá lên đúng vị trí khá dễ dàng”. Ông cũng cho biết, ít nhất thì một con dốc như thế hiện vẫn còn tồn tại.

Khi giải đáp những hoài nghi về chuyện tại sao những khối đá nặng nhưthế có thể được vận chuyển mà không cần máy móc, giáo sư Redford đã nói rằng: “Tôi thường cho những người còn hồ nghi xem một bức ảnh chụp 20 người làmcủa tôi tại một địa điểm khảo cổ đang kéo một khối đá granit nặng haitấn rưỡi. Tôi biết điều đó là hoàn toàn có thể bởi chính tôi cũng tham gia kéo đá.”