Thông thường du khách đến thăm chơi hay chúng ta đi đâu đó chọn mua tý quà để kỷ niệm đặc trưng xứ mà họ đến hay nơi mình sinh sống. Nhưng ở Đà Nẵng lựa chọn tý quà làm kỉ niệm, quả là khó thật. Có lẽ cho những ai muốn trưng bày thì phải vào tận Non Nước chọn mua đồ bằng đá. Các nghệ nhân ở đây đã điêu khắc rất nhiều loại hàng để làm kỉ niệm. Còn những thứ khác hầu như không có. Trái cây, hoa quả, cá mực, bánh trái... như các điạ phương khác thì chưa có gì nổi bật cả!?

Nhưng về ẩm thực, thì có món rất dân dã, nhẹ nhàng đã có tiếng từ lâu, mang đặc trưng xứ Quảng. Đó là bánh cuốn thịt heo.

Người dân Quảng Nam, Đà Nẵng không lạ gì món thịt heo luộc quấn bánh tráng. Nhưng để có bài bản nhất, bạn đến các quán tại Cẩm Lệ. Cách đây vài năm, cả con đường ở đây toàn là món ăn này, nhưng giờ đây, có lẽ Mậu là có tiếng nhất.

Thịt heo mông luộc chín, thái lát ra, sắp trên đĩa trông rất lạ mắt. Ban đầu cứ ngỡ là người ta áp chặt cột miếng thịt lại thế nào đó để luộc, khi thái thì lát thịt heo lại có mỡ và da 2 đầu lát thịt.

Một miếng bánh tráng lề, cùng một miếng nhỏ bánh tráng ướt chồng lên và một lát thịt cho 1 quấn. Nên nhớ thiếu rau sống thì bạn chỉ vài quấn là lơ mặt liền. Có lẽ thiếu nó thì không còn hương vị của bánh cuốn thịt heo? Rau sống cũng được quấn chung với thịt. Một tý xà lách, ít lát dưa mỏng, chuối chát, cùng hành ngò mùi nồng dịu ngọt cùng ít lá quế hương thơm lừng, ít giá sống với bắp chuối trắng...

Thế là đủ cho 1 quấn cuộn tròn nhỏ nhỏ dài dài như quả chuối lùn vừa miệng ăn. Nước chấm là mắm nem (mắm nục có ít tỏi, ớt tươi pha trộn). Lấy vài muỗn nước chấm cho riêng vào chén và quấn tròn đó chấm nhẹ rồi cho vào miệng. Ôi, quả thật là thú vị đó bạn. Nhai ngấu nghiến, tiếng sừng sực nhè nhẹ của thịt heo da-nạc-mỡ lẫn lộn, tiếng giòn tan, mùi thơm rau sống cùng mùi nồng nồng của tỏi và cay cay của ớt... Là một bản giao hương của sành điệu ăn uống đây chăng? Chưa. Còn thiếu gì đó bạn. Bẻ một miếng bánh tráng nướng vàng có mùi thơm của gạo quê pha trộn hạt mè cùng nước mắm và củ tỏi... Miếng bánh tráng nướng lại giòn tan tanh tách...

Có lẽ từ dân trung miền Trung này làm gì cũng có cái bánh tráng gạo nướng: từ giỗ kỵ, tết nhất, liên hoan, ăn nhậu... Cái bánh tráng như đầu bữa cầm đũa. Đó là thói quen có từ xưa để lại...

Quả là sướng phải không các bạn! Khi hết một cuộn quấn thì khoan vội quấn tiếp mà nhâm nhi vài hớp bia, cho nó bán đi cái mùi của món ăn mà từ đầu đến giờ chỉ duy nhất... có thịt heo luộc quấn với bánh tráng mà thôi.

Còn nhớ 2-9 cách đây mấy năm, mấy bạn ngoài Hà Nội vào, đoàn TN chúng tôi cũng giới thiệu món này. Nhưng cũng mấy ai quấn được, và cũng mấy ai ‘chiến đấu thiện xạ’ như anh em bản địa chúng tôi. Họ nghe háo hức nhưng vài quấn là ớn liền. Số thì ăn không, số thì không quấn rau...

Mấy ngày Phụ nữ, chị em cơ quan tôi hay chọn bánh cuốn này để ‘hội họp toàn cơ quan’ đó.

Mùng 10.3 âl vừa qua, sau một vòng theo con đường 5 sao, vừa đến qua bãi Rạng chân Sơn Trà, cái xe máy dỡ hơi của tôi bị nghẹt xăng không chạy nữa, báo hại cả gia đình phải quay về, và phải đẩy nó lên dốc bở hơi tai, nhưng lại khoẻ để thả chạy tự do xuống dốc. Đâu qua 3, 4 cái dốc dài gì đó rồi mới đất liền và bà xã phải chở 4 để kéo xe cà tàng đó về phố mới sửa được. Và điểm cuối cùng: Bánh cuốn thịt heo. Cả đại gia đình, ai cũng đồng ý cả.


Thực đơn của Bánh cuốn thịt heo.