Giải Nghĩa 10 điều tâm niệm
Lời thuật sự
Đây là những điều tâm niệm của môn phái Vovinam Việt Võ Đạo đã được Chưởng Môn giảng dạy trong phần lý thuyết thi lên các cấp, nội dung ngắn và gọn. Nay tôi xin được viết thêm và phân tích kỷ hơn với nhiều thí dụ cụ thể để giúp cho môn sinh dễ hiểu hơn.
************************************************** ************************************************** ***
BÌNH LUẬN VỀ 10 ĐIỀU TÂM NIỆM CỦA VIỆT VÕ ĐẠO SINH
Những người đi học ở trường học thì được gọi là Học Sinh, còn chúng ta đi học võ Vovinam Việt Võ Đạo nên được gọi là Việt Võ Đạo Sinh.
************************************************** ************************************************** **
GIẢI NGHĨA ĐIỀU TÂM NIỆM SỐ 1:
Mỗi người trong đời sống nầy ai cũng có một ước mơ, một tâm nguyện muốn thực hiện, ai cũng muốn có một ước mơ về viễn ảnh tốt đẹp trong tương lai.
Thí dụ như các học sinh ước mơ sau nầy sẽ trở thành Bác Sĩ, Kỹ Sư, Khoa Học Gia chẳng hạn..
Còn chúng ta đi học võ có ước mơ gì?
Đầu tiên vào học võ, các thầy đã dạy cho chúng ta điều tâm niệm số 1:
- Việt Võ Ðạo sinh nguyện đạt tới cao độ của nghệ thuật để phục vụ cho dân tộc và nhân loại .
Ðiều tâm niệm thứ nhứt nầy nói về hoài bảo và mục đích học võ của Việt Võ Đạo Sinh, đó là đạt tới cao độ của nghệ thuật để phục vụ dân tộc và nhân loạị
I. HOÀI BẢO:
Người học võ trước hết phải có hoài bão lớn lao, là mong đạt tới mức độ siêu việt, chớ không phải chỉ cốt học qua loa một vài đòn thế để tự vệ là đủ. Ở đây hoài bão của Việt Võ Ðạo sinh là "Nguyện đạt tới cao độ của nghệ thuật".
Trong phần câu hỏi thi lên đai qúi thầy có hỏi:
1. Vì sao không mang hoài bảo lớn lao là đạt đến tuyệt độ của nghệ thuật?
Phần trả lời như sau:
- Việt Võ Đạo Sinh không mang hoài bảo lớn lao đạt đến tuyệt độ của nghệ thuật vì nghệ thuật thì khôn cùng nên VVÐS chỉ hoài bảo những gì hợp tình hợp lý có thể thực hiện được chứ không cuồng vọng, không tưởng.
2. Thế nào là Cao độ? thế nào là Tuyệt Độ?
- Cao độ: là ở mức độ cao nhất của con người có thể đạt được, trong võ thuật, cao độ của chúng ta là trở nên huấn luyện viên, Võ Sư…
- Tuyệt Độ: Là ở mức độ cao nhất mà những người khác không đạt được bằng mình, không ai hơn mình được, như ước mơ làm đệ nhất thiên hạ, độc chiếm võ lâm …
Nhưng nên nhớ là: CAO NHÂN TẮC HỮU CAO NHÂN TRỊ
Ở đời mình cao, còn có người khác cao hơn, mình giỏi sẽ có nguời khác giỏi hơn, không ai trở thành đệ nhất thiên hạ được.
Ngày xưa có những chàng học võ thành tài rồi thường hay vác kiếm đi cùng khắp thiên ha để thách đấu với những người có tên tuổi, hầu mong đánh bại những người đó để mình được nổi tiếng, mong được trở thành đệ nhất thiên hạ, đi đến đâu gieo rắc kinh hoàng cho nơi đó, nhưng kết quả cuối cùng bao giờ cũng là thất bại.. đó là những ước mơ cuồng vọng không thể thực hiện được.
Là một võ sĩ chúng ta chỉ ước mong đạt đến một trình độ nghệ thuật ở một mức độ nào mà chúng ta có thể đạt tới, đừng cuồng vọng mơ ước cao xa mà khả năng chúng ta không thể thực hiện được.
II. MỤC ĐÍCH:
Là một môn sinh Vovinam, chúng ta có những mục đích,tôn chỉ, có những đường hướng đi rõ rệt là góp phần vào việc xây dựng đất nước cường thịnh, chúng ta là người võ sĩ, Mục đích chúng ta học võ là để phụng sự cho dân tộc và nhân loại, chớ không phục vụ riêng tư cho chúng ta hay cho bất cứ một cá nhân hay một bè nhóm nào!
người học võ phải tìm hiểu mục đích học võ của mình. Học võ mà không có đích chẳng khác gì người đi đường không biết rõ mình đi đâu, người lính ra trận không biết rõ mình ra trận để làm gì.
Chỉ có những người chưa học võ mới có quan niệm sai lầm rằng: học võ "để đánh người", hoặc học võ "để đi đánh lộn". Sự thật trái lại. Thực tế cho chúng ta thấy rằng: càng những người không biết võ, hoặc biết võ vẽ một vài miếng mới hiếu chiến, tức "thích đánh lộn".
Người giỏi võ không thế, chẳng những trau giồi về võ thuật, mà còn trau giồi cả về tinh thần thượng võ, ý thức võ đạo. Những người có tinh thần thượng võ và ý thức võ đạo luôn luôn bình tĩnh giải quyết sự việc. Họ không có mặc cảm tự ti, là bị người coi thường. Họ rất ghét sự gây gổ cá nhân, và thường tỏ ra là người có sức chịu đựng giỏi hơn người khác. Lý do thật giản dị: Anh không dùng võ để tỏ ra là mình mạnh để khỏi có mặc cảm sợ người, vì anh hiểu rằng chỉ cần một vài thế võ là hạ xong địch thủ.
Học võ để hạ địch thủ trong một lúc tức giận nào đó, không hợp với tinh thần Việt Võ Ðạo. Việt Võ Ðạo Sinh học võ với một mục đích cao cả hơn: Học võ để có thể giúp ích đồng bào nhiều hơn, để hòa giải những mâu thuẫn giữa con người với con người, giữa quốc gia với quốc gia. Anh học võ với ý thức phục vụ, chứ không phải với ý thức đàn áp. Anh học võ để phục vụ dân tộc của anh và nhân loại tất cả chúng ta, của tất cả mọi người.
*. Thế nào là Dân Tộc? thế nào là Nhân Loại?
-. Dân tộc là những người dân sống cùng trong một nước, cùng màu da, chủng tộc.
-. Nhân Loại: là tất cả những người sống trên trái đất nầy (đủ màu da, và đủ chủng tộc) được gọi là nhân loại.
Đầu tiên chúng ta học võ là để cường thân kiện thể, kế tiếp là để tự vệ trong những trường hợp bất trắc xảy ra. Sau khi chúng ta học thành tài rồi thỉ chúng ta phải đem sự hiểu biết, tài năng của chúng ta ra để giúp đời, phụng sự cho xã hội, hướng dẫn những người khác sống tốt giống như chúng ta, để xây dựng đất nước ngày một hưng thịnh và vững mạnh hơn.
Rồi sau đó có khả năng cao hơn, chúng ta sẽ giúp cho những người khác không cùng chủng tộc, giúp cho toàn thế giới được sống trong khoẻ mạnh, ấm no hạnh phúc và hoà bình .
VS. Cẩm Bình
Giải nghĩa điều tâm niệm số 7
Giải nghĩa điều tâm niệm số 7
(Võ sư Cẩm Bình viết lại theo bải giảng của Chưởng Môn)
- Điều tâm nguyện số 7: - Việt Võ Đạo Sinh sống trong sạch, giản dị, trung thực và cao thượng.
- Ý nghĩa điều tâm niệm thứ bảy: - Nói về tâm nguyện sống của Việt Võ Đạo Sinh. Ðó là sống trong sạch, giản dị trung thực và cao thượng.
*. Tâm Nguyện Sống Của Việt Võ Ðạo Sinh
Khi rèn luyện tâm thần là Việt Võ Ðạo Sinh đã tự tạo cho mình tâm nguyện sống: Tâm nguyện sống được thể hiện bằng 4 đức tính:
Trong sạch
Giản dị
Trung thực
Cao thượng
Bốn đức tính trên, không những chỉ phù hợp với Việt Võ Ðạo Sinh, mà rất có thể phù hợp với các tôn giáo và các tổ chức dân sự cũng như quân sự. Tuy nhiên, Việt Võ Ðạo Sinh là những người dũng mãnh, thực tế, nên việc làm thể hiện những đức tính đó có tính cách tích cực, ngang nhiên và linh hoạt. Trong khi các tu sĩ thì thể hiện những đức tính trên theo tinh thần tiêu cực, chìm lặng vào nội tâm.
1. Quan niệm về đức trong sạch của Việt Võ Đạo Sinh:
Sống trong sạch của Viêt Võ Đạo Sinh là giử gìn bản thân mình cho trong sạch, không làm những gì trái với lương tâm đạo đức của con người như: không gian tham, không trộm cấp, không nói nối, không hại những người khác, không cướp của, giết người… Nói chung là không làm những việc xấu xa tội lỗi.
Trong sạch nhưng không tiêu cực, bưng tai bịt mắt trước mọi xấu xa tội lổi của xã hội, mà trái lại phải lắng nghe, nhìn thẳng vào sự thật của đời sống để tìm hiểu, giải quyết và cải tạo nó theo hướng tốt đẹp.
Với các tu sĩ, thì trong sạch có nghĩ là: mắt không nhìn những gì ô uế, tai không nghe những gì tà mị, không nghĩ những điều vẫn dục, để ngăn chặn những hành động xấu xa ngay từ gốc rễ. Việt Võ Ðạo Sinh không thế. Vì sống trong lòng xã hội phải hoà hợp với mọi người, mọi giới, chúng ta không thể bưng tai bịt mắt trước những tội lỗi, xấu xa của xã hội, mà trái lại, phải lắng tai, phải nhìn thẳng vào mọi sự việc để giải quyết và cải thiện nó. Miễn là chúng ta không bao giờ để cho những tội lỗi, xấu xa đó làm xao xuyến, vẩn dục tâm hồn mà phát động ra những lỗi lầm, tội lỗi.
2. Nếp sống giản dị của Việt Võ Đạo Sinh:
Sống giản dị là không đua đòi, sống phù hợp với hoàn cảnh kinh tế của bản thân và xả hội. Có điều kiện thì hưởng những tiện nghi tốt đẹp, không có điều kiện thì không đòi hỏi, hạch sách gây phiền toái khó chịu cho mọi người.
- Thí dụ như ta sanh ra trong gia đình nghèo, thì chúng ta phải nhìn thẳng vào sự thật của hoàn cảnh gia đình, chúng ta đừng đua đòi theo chúng bạn, Bạn có gì chúng ta phải có được cái đó, mà khả năng gia đình chúng ta không đủ cung cấp, mà chúng ta đòi hỏi quá đáng sẽ làm phiền lòng cha mẹ. Có những trường hợp cha mẹ vì quá nuông chiều thương con mà đi làm cực khổ cho con được sung sướng, hoặc làm những chuyện phi pháp để rồi hối hận cũng đã muộn màng.
- Với các tu sĩ thì giản dị có nghĩa là: ăn, ở, trang phục đều đơn so, đạm bạc. Mặc dầu khi có đủ điều kiện để hưởng ứng những tiện nghi, hoa mỹ, cũng không dùng tới. Trái lại, giản dị đối với Việt Võ Ðạo Sinh là những người bình thường nên cũng có những nhu cầu thông thường và muốn được thỏa mãn, song không hạch sách, đòi hỏi, gây phiền toái, khó chịu mọi người. Ðức tính giản dị làm cho Việt Võ Ðạo Sinh luôn luôn thích ứng với mọi hoàn cảnh và dễ dàng được thiện cảm của mọi người.
Chúng ta cũng phải cần phân biệt giản dị khác với lập dị. Một người có nhà cao cửa rộng, chăn ấm, nệm êm, nhưng vì muốn được khen là giản dị, lại vác chiếu xuống nằm ở một hóc bếp thì đó chỉ là lập dị. Cũng như một thiếu niên, nhờ sinh trong một gia đình khá giả, cha mẹ may mặc cho những hàng đắt tiền, quý giá lại bỏ đó đòi may những hàng vải xấu thô kệch thì cũng chỉ là lập dị. Hoàn cảnh cho phép thì ta cứ dùng, chỉ khi nào hoàn cảnh không có mà cầu kỳ, đòi hỏi nọ kia thì mới là thiếu giản dị.
3. Quan niệm trung thực của Việt Võ Đạo Sinh:
Việt Võ Đạo Sinh sống thủy chung thành thật với mọi người, nhưng Việt Võ Đạo sinh cũng cần phải tìm hiểu sự gian trá của người để tránh khỏi bị người lường gạt để tự thắng mình (không nhiểm gian trá, phương hại đến đạo hạnh). Trong trường hợp cần thiết Việt Võ Đạo Sinh phải chứng tỏ cho đối phương của mình biết rằng thủ đoạn gian trá không thể thành công.
Trung thực với môn phái, với người trên, và với cả mọi nguời nữa. Nhưng trung thực không có nghĩa là không biết tới sự gian trá, nhưng tự thắng mình để không bị nhiễm tính gian trá, đó mới là phẩm cách xứng đáng của Việt Võ Ðạo Sinh. Ðối với người ngoài, trung thực cũng không có nghĩa là ngây thơ, đần độn, để hứng chịu tất cả mọi âm mưu lừa đảo và khuynh đảo. Trong những trường hợp cần thiết, người trung thực phải chứng tỏ cho kẻ gian trá hiểu rằng lối sống và những thủ đoạn gian trá của họ không thể thành công. Ðó là đức tính trung thực của Việt Võ Ðạo Sinh.
4. Thế nào là cao thượng ? Thái độ bất chợt nhường nhịn tha thứ cho người có phải là cao thượng không ?
Cao thượng là vượt hẳn lên trên những cái tầm thường, nhỏ nhen về phẩm chất tinh thần, là công phu hàm dưỡng lâu dài. Thái độ bất chợt nhường nhịn tha thứ cho người chỉ là tính khí bốc đồng, không định hướng chứ không phải là cao thượng.
Cao thượng không phải là một đức tính thường lệ, chiếu lệ, mà cao thượng là một đức tính ứng dụng trong những truờng hợp đặc biệt.
Ví dụ: Khi giao đấu, ai cũng biết rõ anh A là người có bản lãnh võ thuật hơn anh B. Nhưng anh A không chịu ra đòn, và cứ nhường nhịn mãi, tới lúc bị anh B đánh ngã. Trong thâm tâm anh A muốn chứng tỏ mình là một cao thượng nên đã áp dụng đức tính này trong một trường hợp thông thường. Tất nhiên mọi người xung quanh chẳng những có thế cho rằng anh A kém tài, mà còn có thể ngộ nhận rằng anh ta là người gàn dở, thiếu tinh thần thể thao.
Ngược lại nếu anh A là người có tử thù với anh B, nhưng tới lúc có thể trả thù được, anh A không làm, vì anh B đã thành thực hối lỗi. Ðây là một trường hợp đặc biệt, nên ai cũng thấy rõ rằng anh A là người cao thượng.
Tuy nhiên, việc rèn luyện đức tính cao thượng. đã khó mà việc hành xử sao cho đứng đắn, càng khó hơn. Ðức tính cao thượng không phải là thái độ bất chợt, một nghĩa cữ xuông, mà là một công phu hàm dưỡng từng ngày.
Tóm lại, 4 đức tính đã được tóm tắt trong điều tâm niệm thứ 7 của Việt Võ Ðạo Sinh:
- Việt Ðạo Sinh Sống Trong Sạch, Giản Dị, Trung Thực Và Cao Thượng.
Hồi âm VS Cẩm Bình điều tâm niệm thứ nhất.
Tôi vốn ẩn mặt nên hiện nay không tiện nêu tên. Đọc những phân tích của Chị mà mừng thay, vì VVN có một người tâm huyết đang cầm đuốc soi đường cho thế hệ đàn em.
Không có nhiều thời gian lắm, nên chỉ viết vài dòng phân tích rõ hơn về một phần nhỏ ở Điều tâm niệm thứ nhất VVN theo quan điểm của mình, nếu mạo phạm xin thứ lỗi.
Nói thật ngắn gọn thì điều TN 1 có 2 vế chính : Nguyện đạt tới cao độ của nghệ thuật; Phục vụ dân tộc và nhân loại.
Ở đây, tôi chỉ nói về 2 chữ Nghệ thuật trong vế 1 theo quan điểm của mình :
Võ thuật. vốn dĩ là võ thuật. Võ đạo thì như ánh sáng soi đường. Là người luyện võ thì mấy ai mà không muốn đạt đến những thành công cao nhất trong võ học. Nhưng thường thì các môn sinh, võ sinh chỉ thấy phần ngọn mà không thấy gốc. Chỉ thấy những thành công về thành tích hiện hữu mà không thấy được cái Đạo vô hình của võ học. Đạo đó là
"Trong Võ có Văn". Khi luyện 1 chiêu 1 thức phải tự mình chiêm nghiệm rồi luyện tiếp. Từ cấp độ này sẽ tiến đến cấp độ khác cao hơn. Bản thân phải áp dụng định luật " Phủ định của Phủ định " thì mới mong đạt được sự hoàn thiện cơ bản nhất định trong từng chiêu thức.
VVN có 3 giai đoạn chính : Ngạnh công, Nhuyễn công và Khí công. Khổ nỗi, thực tế thì đa số các môn sinh chỉ luyện phần ngạnh công nên chưa thể phát huy Luật Cương Nhu của VVN. Nếu chú tâm tập luyện thì từ đây, Võ thuật sẽ trở thành Nghệ thuật!
Tàng Long cẩn bút