Những bài thơ nói về Trâu:
Người Việt Nam ai chẳng thuộc mấy câu Ca dao về con Trâu:
*. Trâu ơi ta bảo trâu này
Trâu ra ngoài ruộng trâu cày với ta
Cày cấy vốn nghiệp nông gia
Ta đây trâu đấy ai mà quản công?
Bao giờ cây lúa còn bông
Thì còn ngọn cỏ ngoài đồng trâu ăn.
*. Nghé ơi ta bảo nghé này
Nghé ăn cho béo nghé cày cho sâu
Ở đời khôn khéo chi đâu
Chẳng qua cũng chỉ hơn nhau chữ cần
*. Rủ nhau đi cấy đi cày
Bây giờ khó nhọc có ngày phong lưu
*. Trâu ta ăn cỏ đồng ta
Tuy rằng cỏ cụt nhưng là cỏ thơm
*. Trâu kia kén cỏ bờ ao
Anh kia không vợ đời nào có con
Người ta có trước có sau
Thân anh không vợ như cau không buồng
Cau không buồng như tuồng cau đực
Trai không vợ cực lắm anh ơi
Người ta đi đón, về đôi
Thân anh đi lẻ, về loi một mình
*. Ba vợ bảy nàng hầu
Đêm nằm chuồng trâu, gối đầu bằng chổi.
Trâu anh con cưỡi con dòng
Có con đi trước lòng thòng theo sau
Một bài ca dao khác về con Trâu:
Ngày thường mày ở với tao
Ðến khi mày yếu thì tao tuyệt tình
Thịt mày nấu cháo nuôi binh
Da mày bịt trống tụng kinh trong chùa
Sừng mày tao tiện con cờ
Cán dao, cán mác, lược thưa, lược dày...
Nỗi sợ của Trâu
- Xẻ thịt tế thần, thấy lễ hội, kinh hồn chú Nghé!
- Lột da bưng trống, nghe tiếng dùi, bạt vía đàn Trâu!
*. Công dụng của Trâu
- Trên đồng cạn, dưới đồng sâu
Chồng cầy vợ cấy con trâu đi bửa”
- Tậu trâu, cưới vợ, làm nhà
Trong ba việc ấy lo là khó thay!
*. Đây là tướng trâu tốt:
Sừng cánh ná, dạ bình vôi, mắt ốc nhồi.
Mồm gầu dai, tai lá mít, đít lồng bàn.
Đầu thanh, cao tiền, thấp hậu. Chẳng tậu thì sao?
*. Đây là tướng trâu xấu:
- Xa sừng, mắt lại nhỏ con,
Vụng đàn, chậm đẽo ai còn nuôi chi!
- Chân to, bàn nặng kéo cày làm sao?
Lại thêm tiền thấp hậu cao
Đuôi chùng quá gối đi nào được đâu!
- Hàm nghiến lưỡi đốm hoa cà
Vểnh sừng, tóc chóp cửa nhà không yên.
