Bài dự thi Văn - Thơ năm 2009
ĐỒNG HÀNH
Cái cảm giác nong nóng ở ngực của người mẹ trẻ khi đưọc bà vú nuôi hâm nóng dòng sữa non cho đứa con đầu lòng, cảm giác ran rát đôi cánh tay của người đi du lịch khi tắm nắng dưới ánh nắng mặt trời, cảm giác căng thẳng của một vận động viên mới lần đầu ra tranh tài ở một giải đấu lớn, và cảm giác vỡ oà khi Ban giám khảo đọc kết quả cuộc thi. Tất cả những cảm giác đó như vừa xảy ra trong tôi, một bản hợp ca mang tên “Cơm gà rừng”
http://i148.photobucket.com/albums/s...nam/0comga.jpg
Như năm chú ong thợ làm việc lặng lẽ trong khâu giải ngân, theo dõi các món vay trong dây chuyền tín dụng tại Ngân hàng Ngoại thương Chi nhánh Nam Sài Gòn. Khi gói kích cầu hỗ trợ lãi suất cho doanh nghiệp vừa được triển khai, năm thành viên chúng tôi từ cấp quản lý phòng cho đến nhân viên chúng tôi đều làm việc chăm chỉ, miệt mài, làm sao bôi trơn thêm cho tốc độ lưu chuyển nguồn vốn sớm đến tay doanh nghiệp trong hoàn cảnh kinh tế toàn cầu gặp khó khăn. Với quyết tâm cao, tuy không nói ra nhưng thú thật trong chúng tôi vẫn khoắc khoải sự mong đợi, mong đợi ba thành viên còn lại đang nghỉ thai sản sẽ sớm đi làm để chúng tôi giảm bớt phần nào áp lực công việc.
Và như thấu hiểu nỗi lòng của chúng tôi.Vào một ngày đẹp trời trung tuần tháng hai, Công Đoàn Ngân Hàng Ngoại Thương chi nhánh nam Sài Gòn đã phát động hội thi Nấu Ăn –Cắm Hoa nhằm tạo một sân chơi bổ ích cho tất cả công đoàn viên và chào đón ngày Phụ Nữ Việt Nam tám tháng ba. Tổ công đoàn phòng Quản lý Nợ của chúng tôi đã được ra đời dạo ấy, trước những khó khăn về nhân sự như vậy thì tôi lại vô tình trở thành quân bài chiến lược trong cương vị kiến trúc sư kiêm đầu bếp của món ăn sẽ đem ra thi đấu trong Hội Thi Nấu Ăn. Trong một phút ngẫu hứng với vai trò làm đại diện tạm thời dự cuộc họp triển khai hội thi Nấu Ăn –Cắm Hoa thì Cơm Gà Rừng là kết quả của phút ngẫu hứng được đặt tên món ăn dự thi mà tôi chợt nghĩ ra để đăng ký, là thương hiệu tạo nên sự khác biệt giữa các món ăn và là nguồn khơi dậy trong tôi biết bao cảm xúc khi tham dự hội thi này.
Nói ra để đánh bóng chính mình chứ tôi có là kiến trúc sư, cũng chưa từng làm một đầu bếp thực thụ bao giờ , có chăng những lúc rãnh rỗi tôi chỉ phụ vặt cho vợ khi cô ấy nấu ăn cho có tình có nghĩa. Ấy vậy mà ở nơi công sở trước bao đồng nghiệp tôi dám vươn vai muá rìu qua mắt thợ, nhận nấu món ăn cho ba mươi người dùng khi tham gia hội thi, một việc không tưởng thực sự dù có mơ tôi cũng chưa bao giờ thấy chứ nói gì đến thi thố nấu ăn với các chị em.
Truyền thống không biết hình thành từ bao giờ nhưng tại Ngân hàng Ngoại Thương Nam Sài Gòn, hội thi Nấu ăn cắm hoa là dịp tề tựu đông đủ hàng trăm nữ anh hào từ ba Phòng Giao dịch và tám phòng ban tại Hội Sở khác nhau về tham dự. Do vậy, sau khi chính thức nhận nhiệm vụ dự thi tôi có cảm giác vác cả khối bê tông nặng trên vai vì so sánh cả về người, về chuyên môn, về khả năng nấu nướng còn lâu tôi mới bằng được với tài năng nấu nướng của các chị em và áp lực tăng thêm khi thời gian chuẩn bị cho cuộc thi chỉ đúng hai tuần, hai tuần là một khoảng thời gian quá ngắn để một chú vịt xấu xí trở thành một chú thiên nga khi tham dự cuộc thi.
Ước gì lúc đó tôi được nghỉ phép mười ngày để đi học món cơm gà, ước gì tôi có một tay đầu chuyên nghiệp về món cơm gà chỉ cho bí kíp thành công. Nhưng những mong muốn ước gì ấy đều tiêu tan tất cả trước sức nặng quá lớn của gói kích cầu hỗ lãi suất, tôi không được nghỉ phép trong thời gian này. Thời gian và bao khó khăn sẽ đối mặt trong cuộc thi không làm tôi nản lòng, không lấn át được niền tin khát vọng cháy bỏng sâu thẳm trong tôi. Niềm tin tôi sẽ nấu được món cơm gà ấy và khát vọng sẽ dành một giải thưởng, một giải thưởng dù thấp vẫn trở nên quý giá với tôi để chào đón ngày Phụ nữ Việt Nam và không gì hơn là món quà ra mắt tổ công đoàn Phòng Quản Lý Nợ.
Đầu tiên, tôi bắt tay vào cụ thể hóa khát vọng của mình bằng nhiều cú điện thoại về quê nhà Ninh Thuận ngay sau quyết định tham dự cuộc thi, những cú điện thoại liên tỉnh ấy không nằm ngoài mục tiêu tìm cho được các cô gà rừng có tố chất tốt nhất ở vùng đồi núi nơi đây, bởi thịt gà rừng sẽ tạo ra sự khác biệt, là yếu tố quyết định trong món cơm gà.
Quả thật trời không phụ lòng người, đã cho tôi một nội tướng đúng nghĩa, một cô tiên hiện ra kịp thời giúp đỡ người khó thực hiện những điều ước. Em đã song hành cùng tôi trên từng bước đường chinh phục Cơm Gà Rừng, em tìm kiếm thông tin cơm gà, những độc chiêu xử lý thịt gà, cùng nhiều hình ảnh trưng bày món cơm gà qua tạp chí, sách báo, internet…dùng làm tài liệu cho công tác đào tạo cho cậu đầu bếp viên đi tham dự hội thi. Mười ngày sau, tin vui đến với tôi khi ban hậu cần vật tư thông báo đã tuyển chọn đủ tám cô gà mái miền núi xinh đẹp, trẻ trung và các cô đã được tập trung luyện tập, vỡ béo, đợi ngày Nam tiến. Tôi như nhẹ đi một phần gánh nặng trong công tác chuẩn bị, thời gian cứ thế lướt qua nhanh như một đoàn tàu và ngày thi cũng đã cận kề.
Buổi tối hôm ấy, một buổi tối thứ sáu đầy ấp những cảm giác trong tôi và khác thường với gia đình tôi. Buổi tối của công tác chuẩn bị tiền cuộc thi nấu ăn, kẻ thì sửa soạn chuẩn bị xoong nồi, vật tư ,người thì gọt gừng, dã tiêu, đăm tỏi… không khí tất bật rộn ràng hẳn lên, Em đã đảm nhận cho tôi công tác gọt tỉa hoa lá dùng để trang trí món ăn, một công việc mà cánh đàn ông chúng tôi có mấy ai làm được. Biết rõ năng lực chuyên môn của mình nên việc lột tỏi, dã gừng, đăm ớt tôi liền tự giác nhận thầu. Tưởng rằng dễ nhưng hoá không, nửa cân tỏi cùng nửa cân gừng gọt vỏ, cắt nhỏ dã thật nhuyễn sẽ là phần phụ liệu không thể thiếu được nếu muốn có một đĩa cơm thơm ngon với sự kết hợp hài hoà giữa mùi hương hạt gạo hòa quyện cùng hương tỏi vị gừng. Nét độc đáo của thịt gà luột miền Trung sẽ được tôn vinh thêm khi chấm kèm nước mắm ớt gừng dã nhuyễn, pha sền sệt làm tăng độ cay của ớt vị thơm của gừng và vị ngọt ẩn của đường. Sự hòa quyện của phụ liệu bằng cối chày đã tạo nhiều cảm giác bất chợt đến với tôi, cảm giác nong nóng ở ngực ập đển với tôi khi nước gừng như vô tình mà cố ý văng thẳng vào ngực tôi và cường độ tăng thêm là cảm giác rát buốt đôi cánh tay khi những mảnh vỡ li ti của năm trái ớt sừng bám đầy nơi bắp tay .
Chúng tôi hoàn tất công tác chuẩn bị của mình khi chiếc đồng quả lắc treo tường điểm một giờ khuya. Thiếp đi và bừng tỉnh khi đồng hồ điểm bốn giờ sáng, tôi khoác vội chiếc áo dài tay phi cùng chiếc Su trong sương sớm trên đưòng phố Sài Gòn, tôi đi đón tám cô gà rừng lần đầu vào Nam tham dự cuộc thi và không quên công tác làm đẹp cho tám cô trong khoảng thời gian còn lại trước khi đến cuộc thi. Chúng tôi kiểm tra lại vũ khí thi đấu lần cuối, một gian bếp di động cùng tôi và em đã vượt mười lăm cây số để có mặt đúng giờ tại địa điểm dự thi.
Lọt thỏm giữa hàng trăm nữ anh hào của mười tổ công đoàn khác với muôn màu muôn vẻ của một hội thi nấu ăn chuyện nghiệp, tôi như gươm lạc giữa rừng hoa, cũng tả xung hữu đột với xoong, với nồi, với than, với củi để luột chín tám cô gà rừng. Như đồng lòng ủng hộ cho tôi, thời gian nấu chín tám cô gà nhanh hơn tôi nghĩ rất nhiều . Sử dụng nước luột gà tôi lại bắt tay vào công đoạn quyết định, nấu cơm gà bằng năm cân gạo xào. So với lúc đăng ký dự thi giờ đây giờ đây tôi đã tự tin và trưởng thành rất nhiều trong kỹ thuật nấu. Nồi cơm to tướng đã đặt trên bếp than than hồng chỉ sau vài phút. Thời gian cứ chầm chậm trôi, dù Em thỉnh thoảng vẫn nhắc tuồng vẫn trấn an nhưng tôi vẫn cứ lo lắng làm sao ấy, tôi cứ sợ liệu trong một giờ nữa năm cân gạo xào của tôi có hóa thành nồi cơm gà hảo hạng hay trở thành một món tổng hợp cơm chẳng ra, cháo chẳng ra cháo thì bao nhiêu công sức bấy lâu sẽ tiêu tan tất cả, tôi không dám nghĩ đến điều đó. Thời gian lại cứ chầm chậm trôi qua, lòng tôi như thiêu như đốt, tôi đi loanh quanh nồi cơm không biết bao nhiêu vòng, tôi thêm than phía dưới, tôi bỏ than phía trên và không quên cầu trời khấn phật phù hộ cho nồi cơm gà chín kịp giờ thi. Kém hai lăm, kém muời lăm phút cơm vẫn chưa chín, người tôi cứ như có cả một bó đuốc lớn đang cháy bên trong, mồ hôi cứ tuôn xối xả mà tôi chỉ biết đứng như trời trồng nhìn nồi cơm. Em đã giúp tôi trang trí tất cả từ gà rừng cho đến nước chấm, duy nhất chỉ còn đợi cơm gà. Với ánh mắt trìu mến, em nhìn tôi như động viên, như khuyến khích và như muốn làm dịu bớt ngọn lửa đang cháy bừng bừng trong tôi. Kém năm phút nữa là đến giờ thi, mẻ thử cuối cùng mà tôi có thể sẽ sớm biết kết quả có đưọc dự thi hay không. Trời ơi, cứ như có một phép lạ, khi nắp nồi cơm vừa bật lên những hạt cơm vàng óng toả ra một mùi hương dìu dịu, mùi hương của cơm gà chính thống .
Dưới Ánh nắng chói chang của vùng Nam Sài Gòn, cạnh đĩa cơm gà mộc mạt và đơn sơ là các miếng gà rừng vàng ươm săn chắc xen lẫn với những đôi chân chì, chúng như muốn nép vào chiếc ố làm bằng ớt chuông để tránh bớt cái nắng oi bức nơi đô thành, còn các cô gà như bẽn lẽn trước bao sắc màu món ăn nào là nem công chả phụng, bún than, chả giò, sườn nướng chua ngọt… Giây phút trông đợi kết quả cuộc thi trở nên ngột ngạt với tôi, phần vì quá mệt sau hai giờ thi, phần thì vẫn chưa hết lo lắng nên tôi không buồn tham gia thưởng thức các món ăn mà hưởng ứng bằng cái nhìn thích thú cùng vài lời giải thích dí dỏm về gà rừng khi quần hùng nếm đến cơm gà.
Tôi muốn hét thật to, thật to trong sung suớng như một vận động viên đoạt huy chương vàng trong giải đấu lớn khi Ban Giám Khảo đọc kết quả cuộc thi và thật sự trút bỏ được tâm lý căng thẳng bấy lâu. Cơm gà rừng đã sánh vai cùng nhiều món khác đứng trong tốp đầu cuộc thi và càng vui hơn khi gà rừng là món ăn được nhiều người biết đến trong hội thi. Là món ăn của sự vượt lên chính mình, của niềm tin khát vọng, cùng tâm tư tình cảm của người nấu gửi vào.
Em và tôi ra về trong niềm hân hoan chiến thắng dưới cơn mưa lạnh đầu mùa. Mưa lớn lắm nhưng lòng tôi thấy ấm , thầm gửi đến em lời cảm ơn sâu sắc đã đồng hành cùng tôi niềm tin khát vọng. Đây cũng chỉ mới là thử thách đầu tiên mà tôi đã vượt qua, tương lai còn biết bao khó khăn thử thách mới đang chờ đoán, một dự án Cơm Gà Rừng phục vụ cộng đồng cư dân Nam Sài Gòn chưa có hồi kết thúc.
Võ sư Vưu Đặng Vinh
Tổ Đường
Chút suy nghĩ về " Văn võ song toàn"
Chút suy nghĩ về " Văn võ song toàn"
I. Thế nào là văn,võ ?
Văn : Chỉ những tri thức chung về những lĩnh vực kiến thức trong đời sống mà con người nghiên cứu, học hỏi và ứng dụng trong đời sống. Kiến thức thì vô tận, có thể kể tên 1 số lĩnh vực kiến thức như :Y học, Giáo dục, Toán Học, Lý, hóa, Ngoại ngữ, Triết học,...
Võ : Chỉ những kinh nghiệm về phương thức chiến đấu mà con người qua quá trình lao động với bề dày lịch sử lâu dài đã đúc kết được. Cụ thể là qua chiến đấu sinh tồn với loài thú dữ mà học hỏi được kỹ năng chiến đấu của thú vật rồi từ đấy chắt lọc, sáng tạo những đòn thế hợp với tứ chi và các bộ phận khác của người để luyện lập. Lâu dần từ đòn thế mà nâng cấp lên thành hệ thống, thành kỹ thuật, rồi thành các bài quyền, liên hoàn quyền cước.
Cùng với sự phát triển của văn:
Ngôn ngữ của con người qua quá trình lao động cần thiết sự giao tiếp giữa người và người mà phát triển.Ban đầu từ những ký hiệu, ám hiệu, sau tiếng nói được hình thành, lời lẽ được chau chuốt mà hình thành nên sự gắn kết chặt chẽ giữa võ và văn. Văn tự xuất hiện làm giảm bớt sự khó khăn trong tìm hiểu, học võ. Bài quyền có khẩu quyết dễ tập luyện, từ suy ngẫm và kinh nghiệm người xưa để lại nhiều câu nói nổi tiếng giúp ích cho việc tập luyện.
Thí dụ:
Bài quyền Long Hổ của Vovinam có khẩu quyết:
“Long môn ngư vượt thủy
Hổ khẩu viên thượng phi
Long hổ phong vân hội
Hổ long đồng xuất vũ
Hồi đầu long hổ tụ ”
Những câu nói đúc kết kinh nghiệm lao động, luyện lập mà người xưa để lại như :
"Chịu 9 cú đấm không bằng một chỏ", "mồ hôi đổ hôm nay, để máu không đổ ngày mai",...
Lý Tiểu Long có câu nói, đại ý : Tôi không sợ người biết 1000 đòn, chỉ sợ người luyện 1 đòn đến 1000 lần.
Người Hoa cũng có câu : Một ngày chưa đánh 1000 quyền thì chưa gọi là luyện công phu.
Hay câu nói "Lực bất đả quyền, quyền bất đả công, luyện quyền bất luyện công, đáo lão nhất trường không" , ý nghĩa của câu nói này như một quy luật trường tồn trong võ học rằng : Người chỉ có sức vóc không thể thắng được người luyện võ, nhưng người luyện võ mà không chú trọng đến công phu thì không thể thắng được người có khổ luyện công phu, mặc khác hai câu cuối còn điểm chỉ người tập võ nhưng không khổ luyện công phu thì về già chỉ còn con số "0", tức sẽ không có khả năng thực hiện kỹ thuật chiến đấu hiệu quả được nữa.
II. Thế nào là người giỏi văn, người giỏi võ ?
Người giỏi văn: Phải là người đem lại những thành tựu trong cuộc sống, cống hiến cho xã hội, cho nhân loại bằng tài học vấn của mình. Học thức ở đây khổng phải chỉ thu lượm được từ nhà trường mà có thể tự học, bằng kinh nghiệm sống của mình. Những người có sức ảnh hưởng mạnh mẽ đến xã hội, nhân loại có thể kể tên như: Nguyễn Trãi, Nguyễn Du..,…
Người giỏi võ : Là người đạt đến một trình độ võ công nhất định và có khả năng đem tài võ của mình ra ứng biến với cuộc sống. Biết rằng học võ để tự vệ đã khó nhưng người giỏi võ còn phải biết phấn đấu tập luyện, để dùng võ cứu người, bênh vực cho lẽ phải. Một số gương tiêu biểu như : Cố võ sư Nguyển Lộc, chưởng môn Lê Sáng, hoặc diễn viên điện ảnh võ thuật nổi tiếng Lý Tiểu Long ( võ sư họ Lý còn rất giỏi Triết học, từng được một trường Đại Học danh tiếng ở Mỹ mời giảng triết),…
III.Thế nào là người văn võ song toàn ?
Là người hội đủ cả 2 yếu tố : Giỏi võ lẫn giỏi văn ở trên. Nhưng trước hết phải hiểu mối tương quan của văn và võ như thế nào ?
Từng có câu : “Văn không võ, văn thành nhu nhược. Võ không văn , võ hóa bạo tàn.” . Câu nói này hàm nghĩa là người giỏi văn nhưng khi đối mặt với những kẻ không biết điều, lời lẽ đúng sai chúng không màng đến mà muốn dùng võ lực để giải quyết thì vì không có bản lĩnh võ công mà không thể khuất phục được chúng. Đôi khi giữa đường gặp chuyện bất bình cần kíp đến võ thuật để trấn áp răn đe, thân là nam nhi nhưng lại không có bản lĩnh nên đành chỉ biết đứng nhìn, hoặc chính mình chịu hậu quả đánh tiếc xảy ra. Ngược lại người học võ nhưng hiểu biết nông cạn, dễ sinh tính khí nông nổi đâm ra cậy võ mà bất chấp lý lẽ đúng sai, dễ bị những dục vọng tầm thường, vị kỷ làm tha hóa nhân cách rồi từ đó trở thành phần tử xấu, vô ích cho xã hội.
Suy ra vậy thì một người nếu giỏi văn thì cũng nên quan tâm đến võ để hoàn thiện, đảm bảo cho mục đích sống của mình, để có lúc không phải hối tiếc.Còn đối với người học võ thì trau dồi đức hạnh là điều tất yếu phải làm, nhưng bên cạnh đó còn nên tìm hiểu về kiến thức văn hóa để bổ sung khiếm khuyết bản thân mình, đầu óc không u mê, không dễ bị lừa gạt, và bắt kịp với xã hội hiện đại đang ngày càng phát triển.
Xin được kể tên mốt số nhân vật tiêu biểu của Việt Nam sau đây, có thể gọi là văn võ song toàn :
*. Đại danh tướng Lý Thường Kiệt:
Ông được lịch sử ghi nhận là anh hùng kiệt xuất, một con người hiến dâng cả tâm hồn sức lực cho sự nghiệp độc lập của Tổ quốc ở buổi đầu thời tự chủ. Tài năng quân sự kiệt xuất của ông làm kẻ thù khiếp phục. Đồng thời ông cũng để lại một bài thơ nổi tiếng mà về sau chúng ta vẫn xem là bài “ tuyên ngôn độc lập” đầu tiên của nước ta : Nam quốc sơn hà.
*. Nhân vật hư cấu của nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu: Lục Vân Tiên là một chàng trai vừa giỏi văn vừa giỏi võ.. Khi được hỏi về năng lực của mình, Lục Vân Tiên khiêm tốn tự nhận mình không bằng người xưa, nhưng cũng không thua kém gì sĩ tử đương đại. Về học vấn chàng thi đỗ Trạng nguyên, về võ thuât thì Lục nổi tiếng từng một mình một thân ra tay đánh bọn hiếp người cô thế, cứu người con gái là Kiều Nguyệt Nga.
Những điều đã nói trên cũng gần như hội đủ điều tôi suy tư về một con người gọi là : Văn võ song toàn.
Người văn võ song toàn trước hết phải thấm nhuần chữ “Đạo”. Đạo, tức hướng tâm mình về thiện, về chính nghĩa và về những chuẩn mực bình dị trong cuộc sống. Giỏi văn nhưng không văn chương thái quá, giỏi võ nhưng không dùng võ để ứng biến với sự việc. Trong văn phải có võ, tức kiến thức am hiểu sâu rộng cộng với sự tự tin, hay bản lĩnh do rèn luyện mà có được thì lời nói mới đanh thép, mới thuyết phục được lòng người. Trong võ có văn, tức học võ nhưng lại tự mình phải biết xa rời võ, bởi lẽ bản chất của võ thuật là chiến đấu, nếu xảy ra mâu thuẫn thì biết ứng xử khéo léo, bằng lời nói mà hóa giải mâu thuẫn,làm sao để chuyện lớn hóa nhỏ, chuyện nhỏ hóa không và hiểu rằng trường hợp bất đắc dĩ như nguy hại đến tính mạng mới phải dùng đến võ.
Ngoài ra người văn võ song toàn còn phải là người mang trong mình hoài bão lớn để dốc sức mình cống hiến cho xã hội trên cả 2 phương diện : Văn và Võ.
Huỳnh Võ Hoàng Thiếu.
CLB VVN ĐH Khoa học xã hội và nhân văn TP.HCM