“Thờ ơ” với quy định xử phạt hút thuốc lá nơi công cộng
(Dân trí) - Hôm nay, 1/1/2010, là ngày đầu tiên quyết định xử phạt hành chính hành vi hút thuốc lá nơi công cộng có hiệu lực. Song, tại nhiều điểm bị cấm, nhiều người vẫn “vô tư” hút thuốc với tâm lý: “Có ai phạt đâu mà chẳng hút”.
Theo Quyết định số 1315/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về Kế hoạch thực hiện Công ước khung kiểm soát thuốc lá, từ 1/1/2010, việc hút thuốc lá sẽ bị nghiêm cấm tại lớp học, nhà trẻ, các cơ sở y tế, thư viện, rạp chiếu phim, nhà hát, nhà văn hóa, các khu vực sản xuất và nơi làm việc trong nhà, nơi có nguy cơ cháy nổ cao và trên các phương tiện giao thông công cộng.
Tại nơi cấm hút thuốc, yêu cầu các đơn vị phải treo biển có chữ hoặc biểu tượng “Cấm hút thuốc lá”. Tại các nơi công cộng trong nhà (nhà thi đấu thể thao, sân vận động có mái che, trung tâm triển lãm, phòng đợi của nhà ga, bến xe, sân bay, bến cảng) và khu vui chơi giải trí trong nhà, các nhà hàng, quán bar, karaoke, khách sạn, vũ trường chỉ được phép hút thuốc tại khu vực dành riêng cho người hút thuốc lá; những nơi dành riêng cho người hút thuốc cần có thông khí riêng biệt.
Tuy nhiên, trong buổi sáng đầu tiên của năm mới 2010 này, khi mà quyết định trên chính thức có hiệu lực, lướt qua các điểm “có tên” trong danh sách bị cấm, chúng tôi vẫn chứng kiến cảnh nhiều người phì phèo với điếu thuốc trên tay.
Trời hôm nay có mưa khiến cho cái lạnh thêm se sắt. Tại những quán cóc dọc những con phố như Đội Cấn, Phủ Doãn (trước cổng BV Việt Đức), Giải Phóng..., nhiều người chọn đó làm nơi trú chân, tránh cái lạnh của những cơn mưa phùn. Trước cổng BV Việt Đức, bên cốc trà nóng, mấy bác xe ôm vui vẻ trò chuyện. Và tất nhiên, trên tay mỗi người là một điếu thuốc để xua đi cái lạnh.
Tại 1 quán nước bên ngoài bến xe Giáp Bát, một nhóm sinh viên chờ xe tụm năm tụm ba, rôm rả nói chuyện trong làn khói thuốc mờ mờ.
Phía trong bến xe, khu vực nhà chờ và cả phía sân đậu xe, rất nhiều người vẫn vô tư phả hơi thuốc ra những người xung quanh. Đôi ba thanh niên đứng đợi xe, những anh “lơ” xe chạy ngang chạy dọc chào đón khách... ai cũng cầm trên tay mình điếu thuốc. Thậm chí, có anh lái xe vô tư ngồi “rít” thuốc ngay trên xe, bên chiếc vô-lăng thân thuộc.
Bệnh viện là nơi cần có một bầu không khí trong lành, thế nhưng, trong BV Bạch Mai, vẫn có không ít những người thờ ơ với hiểu biết tối thiểu này chứ chưa nói gì tới lệnh cấm hay xử phạt. Trước cửa BV các bệnh lâm sàng và nhiệt đới, một người đàn ông chừng ngoài 50 tuổi đứng nấp sau cây cảnh để “thưởng thức”. Bên ngoài khu khám bệnh, hàng trăm người đứng ngồi la liệt chờ đến lượt mình. Một số thanh niên vô tư châm thuốc, không chú ý gì đến người xung quanh cũng như những biển cấm được treo khắp nơi trong bệnh viện.
Khi được hỏi về quy định xử phạt hành vi hút thuốc lá nơi công cộng, nhiều người còn tỏ ra ngạc nhiên. “Có thấy ai nói gì đâu mà cấm với phạt. Người ta cứ treo biển đầy ra đấy nhưng vẫn khối người hút” - một thanh niên có mặt tại bến xe Giáp Bát thản nhiên nói.
Những người đã biết tới quy định này thì lại cho rằng, khó có thể phạt được họ vì... có ai phạt đâu!. “Người ta cứ quy định chung chung như thế chứ có nói rõ là ai được quyền phạt những người hút thuốc như chúng tôi đâu. Các cán bộ còn bao công việc thì lấy ai ra mà đi tìm người hút thuốc để phạt được” - nhiều người lý giải về việc tiếp tục hút thuốc nơi công cộng của mình.
Khó phạt người hút thuốc
Nghị quyết 1315 về việc cấm hút thuốc lá tại nơi làm việc và nơi công cộng do Chính phủ ban hành bắt đầu có hiệu lực từ hôm nay, 1/1/2010. Theo đó, tại các nơi công cộng như lớp học, nhà trẻ, các cơ sở y tế, thư viện, rạp chiếu phim, nhà ga, bến xe, trên các phương tiện giao thông công cộng sẽ bị nghiêm cấm hút thuốc lá. Nếu cố tình hút sẽ bị xử phạt hành chính từ 50 -100 ngàn đồng.
Tuy nhiên, trên thực tế việc thực hiện sẽ rất khó khăn như lần thực hiện nghị định số 45 quy định về cấm hút thuốc công cộng cách đây bốn năm. Trong suốt thời gian này, chưa một trường hợp nào bị xử phạt vì hút thuốc lá nơi công cộng.
Về việc thực hiện nghị định này, trao đổi với phóng viên Dân trí, ông Nguyễn Đình Rậu, Giám đốc ga Hà Nội cho biết, do chưa có chế tài cụ thể, nên rất khó để xử phạt người hút thuốc tại nhà ga, trên tàu. Nếu thấy hành khách trên tàu, trong sân ga, phòng chờ hút thuốc, nhân viên đường sắt cũng chỉ có quyền nhắc nhở chứ không có quyền phạt.
“Đa số người hút thuốc khi được nhắc nhở đều bỏ ra ngoài hoặc bỏ thuốc đi, nhưng chỉ lát sau lại tái phạm. Trong tình huống gặp những hành khách “ngoan cố”, nhắc nhở không có hiệu quả thì chúng tôi cũng đành “bó tay”, ông Rậu chia sẻ.
Vì thế, hiện ga Hà Nội chỉ quản lý được nhân viên của mình trong việc cấm hút thuốc nơi công cộng, bằng biện pháp đưa nội dung cấm hút thuốc lá vào công tác thi đua, khen thưởng. Các nhân viên vi phạm sẽ bị trừ điểm, hạ bậc thi đua và theo đó là tiền lương, thưởng sẽ bị trừ.
Còn tại bến xe Giáp Bát (Hà Nội), ông Vương Thế Toàn, Phó Giám đốc bến xe cũng cho biết, đơn vị ông cũng chỉ thực hiện được công tác tuyên truyền, chứ không dám xử phạt vì không được giao chức năng này.
Hồng Hải
Dưới đây là vài hình ảnh mà PV Dân trí ghi lại được trong buổi sáng 1/1/2010 tại bến xe Giáp Bát và bệnh viện Bạch Mai:
