-
Di Tích Thành Phố Huế
-
-
VÀI NÉT VỀ LỊCH SỬ HUẾ
Nằm giữa miền Trung Việt Nam, với tọa độ 16o đến 16,45O độ vĩ Bắc, 107,03O đến 108,08O kinh đông, Thừa Thiên Huế có diện tích 5.009,2 km2, Bắc giáp tỉnh Quảng Trị, Nam giáp thành phố Ðà Nẵng, Ðông giáp biển Ðông, Tây có dải Trường Sơn hùng vĩ và giáp nước bạn Lào. Biên giới Việt Lào đoạn đi qua tỉnh Thừa Thiên Huế dài khỏang 88 km. Bờ biển có chiều dài 128 km với Cảng Thuận An và Cảng nưóc sâu Chân Mây. Trên dải đất nhỏ hẹp này, địa hình tự nhiên được cấu tạo hết sức đa dạng, gồm núi cao, rừng sâu, vùng gò đồi trung du, vùng đồng bằng, vùng đầm phá nước lợ, vùng duyên hải ven biển...Khí hậu thuộc khu vực nhiệt đới gió mùa, mang tính chuyển tiếp từ á xích đạo đến nội chí tuyến gió mùa, không có mùa đông và mùa khô rõ rệt. Hàng năm có những tháng liên tục chịu gió đông bắc, bão biển từng cơn và mưa rét kéo dài. Thừa Thiên Huế hiện có 8 huyện và thành phố Huế, cố đô của Việt Nam, đô thị lọai 2, một trung tâm văn hóa, giáo dục, y tế và du lịch quan trọng của cả nước.
Trong quá trình phát triển của dân tộc Việt Nam, đất nước Việt Nam, Thừa Thiên Huế, Thuận Hóa - Phú Xuân - Huế là vùng đất có lịch sử lâu đời. Những phát hiện khảo cổ học gần đây cho thấy rõ dấu vết của người xưa trên mãnh đất này. Những di vật như rìu đá, đồ gốm được tìm thấy ở Phụ Ổ, Bàu Ðưng ( Hương Chữ, Hương Trà) cho phép khẳng định đây là các di tích có niên đại cách đây trên dưới 4.000 năm. Những chiếc rìu đá được phát hiện trên nhiều địa bàn khác nhau, đặc biệt tại các xã Hồng Bắc, Hồng Vân, Hồng Hạ, Hồng Thủy, Bắc Sơn (A Lưới); Phong Thu (Phong Ðiền) đã chứng minh sự có mặt của con người ở vùng đất này trên dưới 5.000 năm. Di tích khảo cổ quan trọng gắn liền với nền văn hóa Sa Huỳnh được tìm thấy lần đầu tiên tại TT Huế năm 1987 là di tích Cồn Ràng ( La Chữ, Hương Chữ, Hương Trà) nói lên rằng chủ nhân của nền văn hóa này đã đạt đến trình độ cao trong đời sống vật chất lẫn tinh thần cách đây trên dưới 2.500 năm. Dấu ấn này còn được tìm thấy ở Cửa Thiềng năm 1988 (Phú Ốc, Tứ Hạ, Hương Trà). Cùng với văn hóa Sa Hùynh, Thừa Thiên Huế còn sự hiện diện của văn hóa Ðông Sơn. Năm 1994, trống đồng lọai 1 đã được phát hiện ở Phong Mỹ, Phong Ðiền. Ðây là một trong những di vật độc đáo của nền văn hóa Việt cổ.
Các cứ liệu xưa cho biết, từ xa xưa Thừa Thiên Huế từng là địa bàn giao tiếp của những cộng đồng cư dân mang nhiều sắc thái văn hóa khác nhau, cùng cư trú và cùng phát triển.. Trong thời kỳ phát triển của nhà nước Văn Lang - Âu Lạc, tương truyền Thừa Thiên Huế vốn là một vùng đất của bộ Việt Thường. Ðầu thời kỳ Bắc thuộc, lại thuộc về Tượng Quận. Năm 116 trước Công nguyên, quận Nhật Nam ra đời thay thế cho Tượng Quận. Sau đó trong suốt thời gian dài gần 12 thế kỷ, vùng đất này là địa đầu phía Bắc của Vương quốc Champa độc lập. Sau chiến thắng Bạch Ðằng lịch sử của Ngô Quyền (năm 938); Ðại Việt trở thành quốc gia độc lập và qua nhiều thế kỷ phát triển, biên giới Ðại Việt đã mở rộng dần về phía Nam. Năm 1306, công chúa Huyền Trân em gái vua Trần Anh Tông, " nước non ngàn dặm ra đi" làm dâu vương quốc Champa; Vua Chế Mân dâng tiếp hai châu Ô, Rí ( Lý) để làm sính lễ. Năm sau, vua Trần đổi hai châu này thành châu Thuận, châu Hóa và đặt chức quan cai trị. Thừa Thiên Huế trở thành địa bàn giao thoa giữa hai nền văn hóa lớn của phương Ðông với nền văn hóa của các cư dân bản địa.
Với lời sấm truyền " Hoành sơn nhất đái, vạn đại dung thân" (một dải Hoành sơn, có thể yên thân muôn đời); năm 1558, Nguyễn Hoàng xin vào trấn giữ xứ Thuận Hoá mở đầu cho cơ nghiệp của các chúa Nguyễn. Sự nghiệp mở mang của 9 đời chúa Nguyễn ở Ðàng Trong đã gắn liền với quá trình phát triển của vùng đất Thuận Hoá - Phú Xuân. Hơn ba thế kỷ từ khi trở về với Ðại Việt, Thuận Hóa là vùng đất của trận mạc, ít có thời gian hòa bình nên chưa có điều kiện hình thành được những trung tâm sinh hoạt sầm uất theo kiểu đô thị. Sự ra đời của thành Hóa Châu (khoảng cuối TK XV, đầu TK XVI) có lẽ chỉ tồn tại trong một thời gian ngắn với tư cách là một tòa THÀNH PHÒNG THỦ chứ chưa phải là nơi sinh hoạt đô thị của xứ Thuận Hóa thời ấy. Mãi cho đến năm 1636 chúa Nguyễn Phúc Lan dời phủ đến Kim Long là bước khởi đầu cho quá trình đô thị hóa trong lịch sử hình thành và phát triển của Thành phố Huế sau này. Hơn nửa thế kỷ sau, năm 1687 chúa Nguyễn Phúc Thái lại dời phủ chính đến làng Thụy Lôi, đổi là PHÚ XUÂN, ở vị trí Tây Nam trong kinh thành Huế hiện nay, tiếp tục xây dựng và phát triển Phú Xuân thành một trung tâm đô thị phát đạt của xứ Ðàng Trong. Chỉ trừ một thời gian ngắn (1712 - 1738) phủ chúa dời ra BÁC VỌNG, song khi Võ Vương lên ngôi lại cho dời phủ chính vào Phú Xuân nhưng dựng ở "bên tả phủ cũ", tức góc Ðông Nam Kinh thành Huế hiện nay. Sự nguy nga bề thế của Ðô thành Phú Xuân dưới thời Nguyễn Phúc Khoát đã được Lê Quý Ðôn mô tả trong PHỦ BIÊN TẠP LỤC năm 1776 và trong Ðại Nam Nhất Thống Chí, với tư cách là một đô thị phát triển thịnh vượng trải dài hai bờ châu thổ Sông Hương, từ Kim Long - Dương Xuân đến Bao Vinh - Thanh Hà. Phú Xuân là thủ phủ của xứ Ðàng Trong ( 1687-1774); rồi trở thành Kinh đô của nước Ðại Việt thống nhất dưới triều đại Quang Trung (1788 - 1801) và cuối cùng là Kinh đô của nước Việt Nam gần 1,5 thế kỷ dưới triều đại nhà Nguyễn (1802 - 1945). Phú Xuân-Huế, Thừa Thiên Huế đã trở thành trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa nghệ thuật quan trọng của đất nước từ những thời kỳ lịch sử ấy.
Năm 1858, liên quân Pháp-Tây Ban Nha nỗ súng tấn công Ðà Nẵng, mở đầu cho quá trình xâm lược của tư bản phương Tây vào Việt Nam.Từ những năm thuộc Pháp cho đến 1975, Thừa Thiên Huế liên tục diễn ra những cuộc đấu tranh mạnh mẽ, quyết liệt. Mãnh đất này là nơi tụ hội của các nhà cách mạng trên đường cứu nước. Phan Bội Châu, Phan Chu Trinh cùng nhiều nhân sĩ yêu nước khác đã từng có mặt.
Năm 1916, Việt Nam Quang Phục Hội tổ chức khởi nghĩa trên qui mô nhiều tỉnh, vua Duy Tân xuất giá tham gia. Ngày 23 tháng 8 năm 1945, nhân dân Thừa thiên Huế vinh dự tự hào, vùng dậy với khí thế " Cách mạng Mùa thu" trực tiếp lật đổ triều đại nhà Nguyễn cuối cùng. Ngày 30 -8-1945, nhân dân Thừa Thiên Huế thay mặt cả nước chứng kiến lễ thoái vị của vua Bảo Ðại, ngôi vua cuối cùng của chế độ phong kiến Việt Nam. Trong kháng chiến chống Pháp, những địa danh Dương Hòa, Hòa Mỹ...vang dội khắp cả nước, từng ghi dấu bao chiến công oanh liệt vì độc lập tư do của Tổ quốc.
Vượt qua những khó khăn sau chiến tranh, Thừa Thiên Huế đã không ngừng nỗ lực chuyển mình để bắt kịp nhịp độ phát triển của cả nước. Những bài học thành công và hạn chế đều kết tinh thành nghị lực cho Thừa Thiên Huế đi vào kỷ nguyên đổi mới với tất cả niềm tin tưởng, quyết tâm xây dựng quê hương, xứng đáng với công lao của tiền nhân đã bỏ bao công sức vun đắp nên mảnh đất anh hùng, vùng văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc và một quần thể di tích được công nhận là di sản văn hóa của nhân loại.
-
LĂNG TẨM CÁC VUA NGUYỄN
Cách đây 80 năm, một người phương Tây, Ph.Eberhard đã viết: Huế là một trung tâm du lịch hấp dẫn, nơi có kinh thành, hoàng thành và lăng tẩm, có sức cuốn hút sự chú ý đặc biệt đối với du khách và các nhà mỹ thuật. Chỉ riêng lăng tẩm của các vua nhà Nguyễn không thôi cũng đủ có giá trị đối với cuộc du lịch rồi Triều Nguyễn (1802-1945) có đến 13 vua, nhưng vì những lý do lịch sử phức tạp khác nhau, nên hiện nay ở Huế chỉ có 7 khu lăng tẩm do triều đình xây dựng.
Ðó là các lăng vua Gia Long, Minh Mạng, Thiệu Trị, Tự Ðức (ở đây còn có lăng mộ vua Kiến Phúc), Dục Ðức (ở đây còn có mộ hai vua Thành Thái, Duy Tân), Ðồng Khánh và Khải Ðịnh. Theo ý đồ quy hoạch kiến trúc kinh đô nhà Nguyễn vào đầu thế kỷ XIX, các khu lăng tẩm ấy nằm trong một vùng khá riêng biệt ở phía Tây Huế.
Kiến trúc cung đình nhà Nguyễn rất tuân thủ các nguyên tắc phong thủy. Lăng tẩm nào cũng phải theo đúng những quy luật liên quan đến các thực thể địa lý thiên nhiên như: sông, núi, ao hồ, khe suối và nhất là huyền cung ở trung tâm điểm của mặt bằng kiến trúc phải tọa lạc đúng long mạch. Bố cục mặt bằng khu lăng tẩm nào cũng chia làm hai phần chính: phần lăng và phần tẩm. Khu vực lăng là khu vực chôn thi hài nhà vua, khu vực tẩm là chỗ xây nhiều miếu, điện, lầu gác, đình, tạ,... để nhà vua lúc còn sống thỉnh thoảng rời hoàng cung lên đây tiêu khiển.
Chính vì vậy, mỗi lăng tẩm Huế, chẳng những là di tích lịch sử văn hóa mà còn là một thắng cảnh, một đóa hoa nghệ thuật kiến trúc giữa chốn núi đồi xứ Huế. Vì lăng tẩm Huế có được những giá trị văn hóa nghệ thuật cao như thế nên ngày từ năm 1957, trong quyển Les Merveilles du Monde được Viện sĩ Hàn lâm Pháp Jean Cocteau đề tựa, một nhóm gồm 15 tác giả phương Tây xếp lăng tẩm các vua nhà Nguyễn vào hàng kỳ quan của thế giới.
-
Huế và “Đêm Hoàng cung”
Khách du lịch đến thăm Huế, đang còn thấy đó ngay bên bờ dòng Hương Giang thơ mộng là Kinh thành xưa, là hoàng cung thời nhà Nguyễn, là những vương phủ và lăng tẩm. Ai đến Huế cũng mong được gặp lại một hoàng cung với những đường nét huy hoàng. Đáp lại lòng mong mỏi ấy, Trung tâm Bảo tồn Di tích cố đô Huế đã cho ra mắt một hoạt động mang tên: Đêm Hoàng cung. Bắt đầu từ tháng 4-2007, mỗi tháng, Huế có 6 “Đêm Hoàng cung” vào các đêm mồng 1, 14, 15, 16, 29, 30.
Đêm Hoàng cung ngay trước sân Ngọ Môn cùng với sự xuất hiện của đội trống Hoàng cung, từ ăn vận đến phong thái tái hiện lại không khí ngày xưa. Từng nhịp trống vang lừng rộn ràng ngay bên kỳ đài Ngọ Môn. Khách qua cổng Ngũ Phụng, gặp ngay một rừng đèn lồng bừng sáng như hoa, bắt đầu ngay từ hồ Thái Dịch. Thấp thoáng dưới ánh đèn, các thiếu nữ Huế ăn vận giống các cung nữ, du khách cảm thấy như gặp gỡ một thời xa xưa. Cứ nhẩn nha đi theo đường chăng đèn lồng, khách tới sân rồng ngay trước điện Thái Hòa, và gặp ở đây chương trình ca múa dân gian. Ra sau điện Thái Hòa, trên nền cũ điện Cần Chánh là ca múa nhạc cung đình, đặc biệt là chương trình nhã nhạc, những khúc tấu này đã được UNESCO công nhận di sản phi vật thể.
Không du khách nào không bị hút vào thể loại âm nhạc rất đặc biệt này của Huế, như một đặc sản tinh thần, để gặp rồi, khó dứt lòng đi. Đã vậy, ngay trước sân Tả Vu, Hữu Vu, bữa đại tiệc cung đình được bày ra, bao người đã từng đọc, từng nghe, bây giờ bày ra trước mắt, thật không dễ làm ngơ.
Cứ đi theo đường đèn lồng, ta gặp sân tứ linh, gặp phòng bảo tàng mỹ thuật cung đình Huế, phòng nghệ thuật truyền thống cung đình, gặp trò chơi thả thơ và các trò chơi khác của các hoàng tử, công chúa, của quan lại và nhà vua xưa đã từng chơi.
Đêm Hoàng cung ở sân Thái Bình Lâu (lầu Thái Bình xưa vua đến đây đọc sách và những phút thảnh thơi ra vườn Ngự Uyển bên cạnh để thư giãn) vào những đêm trăng là đêm thơ với lá cờ thơ cắm nơi góc sân phấp phới trong ánh điện như một lời chào mời dịu dàng.
Đêm thơ đầu tiên được khởi đầu vào đêm 17-4-2007. Người tới dự đêm thơ không phải mua vé. Người đến với sân thơ không ngồi ghế, mà ngồi chiếu. Chiếu trải trước sân lầu Thái Bình. Giữa chiếu đặt bàn trà. Giống như nơi để đàm đạo thơ bên lò hương trầm thoang thoảng. Ngay cách bố trí sân thơ đã tạo ra một không khí ấm cúng. Trong ánh sáng điện mờ ảo, tự dưng ai cũng thèm một bóng trăng treo đỉnh đầu.
Sau bản nhạc chào của các nữ nghệ sĩ nhà hát nghệ thuật truyền thống cung đình Huế, đêm thơ bắt đầu.
Đêm thơ Huế phải có màu sắc Huế. Đúng tinh thần nội dung ấy, nhà thơ Hải Trung giới thiệu khái lược về dòng thơ Huế. Dẫu mới chỉ là khái lược, sân thơ đã hình dung ra đường đi của thơ Huế 700 năm.
Ba người khởi xướng dòng thơ Huế phải kể đến, người đầu tiên là Trương Hán Siêu, rồi Nguyễn Phi Khanh, người thứ ba đặt viên gạch quan trọng cho thơ Huế, đó là Lê Tư Thành, tức là vua Lê Thánh Tông. Bài thơ đầu tiên viết cho vùng đất này là bài Hóa Châu tác (Làm ở Hóa Châu). Rồi đến Tư Dung hải môn lữ thứ (Nghỉ chân ở cửa Tư Dung). Ngay đầu đề hai bài thơ đã kể tới những tên gọi của vùng đất Hóa Châu. Lê Thánh Tông vừa đến Hóa Châu, thuyền ông đã đậu ngay cửa Tư Dung, từ đây, lên thuyền vào đất Huế bây giờ.
Sau ba nhà thơ khởi xướng, các chúa Nguyễn, vua Nguyễn là xương sống của thi đàn Huế. Trong nền thơ Việt không thể không kể đến: Minh Mạng, Thiệu Trị, Tự Đức, Thành Thái…
Chỉ xin kể chỉ riêng điện Thái Hòa ta còn đang chứng kiến bây giờ còn 191 bài thơ viết chạm khắc ở nhiều vị trí khác nhau trong điện, đủ thấy người Huế trân trọng thơ nhường nào.
Các nghệ sĩ nhà hát nghệ thuật truyền thống cung đình Huế lần lượt ngâm thơ của Minh Mạng và thơ treo trong điện Thái Hòa.
Một trong những bài thơ được khán giả rất hoan nghênh là bài thơ Nôm Ngẫm sự đời của vua Tự Đức. Không ngờ một ông vua ngồi trên ngai vàng mà “đời” đến như thế:
Sự đời ngẫm nghĩ nghĩ mà ghê
Sống gửi rồi ra lại thác về
Khôn dại cùng chung ba thước đất
Giàu sang chưa chín một nồi kê
Tranh giành trước mắt mây tan tác
Đày đọa sau thân núi nặng nề
Thử đến hỏi tiên tiên chẳng bảo
Gượng làm chút nữa để mà nghe.
Tiếp sau mảng thơ trung đại, đến mảng thơ hiện đại, hai nhà thơ Hải Trung và Phạm Nguyên Tường lần lượt giới thiệu những gương mặt gần gũi đã sống ở Huế và đã đầy cảm xúc làm thơ về Huế. Đó là Hàn Mặc Tử, Xuân Diệu, Huy Cận, Nguyễn Bính, Tố Hữu, sau nữa đến Thanh Hải, Hải Bằng…
Đêm càng về khuya, thơ càng đưa người yêu thơ đi miên man không biết mệt trên đất Huế. Một trong những phần quan trọng của thơ Đêm Hoàng cung là 50 nhà thơ đương đại có mặt trên sân Thái Bình Lâu. Các nhà thơ lên đọc bài thơ mình viết về Huế mà mình tâm đắc nhất. Cuộc đua sức này, ai có sức trình diễn truyền cảm thì tự đọc thơ mình, ai muốn làm duyên thì nhờ nghệ sĩ nhà hát truyền thống ngâm giúp trên nền sáo và đàn tranh.
Thơ Đêm Hoàng cung không đơn điệu về chương trình, không đơn điệu về khán giả. Nhất là trong đêm thơ, lại được các nghệ sĩ ưu tú: Bạch Hạc, Kim Tuyên, Thu Hằng, Thu Phong của nhà hát nghệ thuật truyền thống cung đình Huế ngâm thơ, mỗi người một phong cách ngâm, giọng Huế giống như những con đò chở thơ bồng bềnh trên sông Hương - sông thơ, càng làm say đắm đêm thơ Hoàng cung. Sau đêm thơ, người dự được tham gia cuộc chơi thả thơ, một trong những cuộc chơi thử sức đức tài xưa trong hoàng cung. Cuộc chơi chưa biết chừng sẽ say nhường nào.
Nguyễn Quang Hà
(theo báo Bà Rịa-Vũng Tàu)
-
hình ảnh Thành Phố Huế thật là đẹp
-
Cho mình đóng góp một chút nhe, bài này đã được đăng trên bloc của mình rồi, nội dung bài được tìm từ nhiều nguồn trên mạng, còn hình ảnh là do mình tự chụp trong một chuyến đi du lịch.
Đại Nội- Kinh thành Huế
Kinh thành Huế lấy núi Ngự Bình làm tiền án và 2 đảo nhỏ trên sông Hương là cồn Hến, cồn Dã Viên làm Rồng chầu, Hổ phục (Thanh Long, Bạch Hổ).
Kinh thành Huế có 3 lớp: Kinh Thành, Hoàng Thành và Tử Cấm Thành.
Kỳ Đài
Hoàng Thành và Tử Cấm Thành được gọi chung là Đại Nội
Cửa Thể Nhân và 4 khẩu thần công Xuân, Hạ, Thu, Đông. Kinh Thành Huế có 10 cửa, thứ tự theo chiều kim đồng hồ.
Cửa Ngọ Môn
Ngọ Môn năm cửa chín lầu
Một lầu vàng, tám lầu xanh
Ba cửa thẳng, hai cửa quanh
(Ca dao)
Ngọ Môn có 5 cửa:
Chính giữa là Ngọ Môn, dành cho vua.
Tiếp theo là Giáp Môn, dành cho quan lại.
"Hai cửa quanh" là Dịch Môn, dành cho voi, ngựa và binh lính.
"Chín lầu" chỉ lầu Ngũ Phụng (nằm phía trên Ngọ Môn), gồm 2 tầng nhưng có 9 mái. "Lầu vàng" nằm giữa, cao nhất, lợp ngói hoàng lưu ly (men vàng). "Tám lầu xanh" thấp hơn, lợp ngói thanh lưu ly (men xanh).
Điện Thái Hoà và Sân Đại Triều Nghi
Nơi cử hành các nghi lễ quan trọng của triều đình.
Cung Diên Thọ
Nơi ở của hoàng thái hậu.
Other pics
Nguồn tin : Wikipedia.vn+ google
Photographer: buiquan_0810[/URL]
-
Thanks, b.q uan đã post những tấm hình ở kinh thành Huế thật đẹp,
Người chụp quả có hoa tay khéo léo!
Mong nhận và đọc những bài viết tường thuật từ chuyến đi ở Cố Đô Huế!
Thân mến!
-
thx Solitaire, bút danh mình là b.q uan
Chứ không phải B.Q. Uan, B. Quan hay B.q Uan gì khác. Chỉ dám ghi chử thường thôi, không ghi chử hoa. :D
Nếu Bút danh khó đọc và ghi bạn có thể gọi mình theo tên thật: Bùi Quân.
-
